Srpska dobrovoljačka garda je bila srpska nacionalistička paravojna formacija koju je za vreme Jugoslovenskih ratova osnovao i predvodio Željko Ražnatović Arkan, usled čega je bila poznata i pod imenom Arkanovi tigrovi ili Arkanovci.
Srpska dobrovoljačka garda je bila osuđivana za ratne zločine za koje se veruje da su njezini pripadnici počinili u ratu u Bosni i Hercegovini i Hrvatskoj.
Istorijat
Srpsku dobrovoljačku gardu je 11. oktobra 1990. u okolini manastira Pokajnica kod Velike Plane,[1] a na konsternaciju monaha, osnovao Željko Ražnatović zvani Arkan, uglavnom regrutujući navijače FK Crvena Zvezda. Ova paravojna formacija je od početka delovala uz podršku službe državne bezbednosti.[2] Štab Garde i Centar za obuku, su se nalazili u Erdutu, u istočnoj Slavoniji, Hrvatska. Jedinica je bila operativno aktivna za vrijeme rata u Hrvatskoj kao i tokom sukoba u Bosni i Hercegovini.
Arkan i njegova postrojba se prvi put pojavila na ratištu u Tenji pored Osijeka u lipnju 1991. Postrojba potom djeluje u razbojstvima diljem Hrvatske, uglavnom po Lici, Baniji, Kordunu i Dalmaciji. Stacioniran u Erdutu sa svojom jedinicom izvršio je ubojstva većeg broja mještana civila u Dalju, Aljmašu i Erdutu, hrvatske i mađarske nacionalnosti. Postrojba je nasilno mobilizirala veliki broj izbjeglih u Srbiju i slala u njihovu bazu u Erdutu. Kao dio programa „obuke“ njegove postrojbe je bilo i ubijanje hrvatskih civila na okupiranom području, na način da bi hrvatski civil bio doveden u kamp za obuku, gdje bi ga pripadnici Arkanove garde smaknuli.
Paravojne jedinice su odgovorne za neke od najbrutalnijih aspekata «etničkog čišćenja». Dve jedinice koje su odigrale glavnu ulogu u kampanji «etničkog čišćenja» u BiH, «Četnici» povezani sa Vojislavom Šešeljem i «Tigrovi» povezani sa Željkom Raznatovićem (Arkanom), su takođe bile aktivne u Republici Srbiji … Arkanovi «Tigrovi» su izvodili vojne vežbe navodno osmišljene da zaplaše albanske stanovnike Kosova.[3]— Izveštaj Ujedinjenih Nacija
31. ožujka 1992. godine paravojne snage pod rukovodstvom Arkana i po naređenju Jovice Stanišića prelaza srbijansko-bosanskohercegovačku granicu i napadaju grad Bijeljinu, što se često uzima kao početak rata u BiH.[4] Arkanovi „Tigrovi“ su razmešteni u više naselja sa značajnim brojem nesrpskog stanovništva, među kojima su Bijeljina i Zvornik. U svim tim mestima je silom ostvarena dominacija Srba, a veliki deo muslimanskog stanovništva ubijen je ili proteran.[5] U tom razdoblju Arkanovcima se priključio i Milorad Ulemek, kasnije osuđen kao organizator ubojstva Zorana Đinđića. Arkanovci će u Bosni i Hercegovini djelovati sve do kraja rata.
Oko 15. septembra 1995, na poziv lokalnog srpskog rukovodstva, Arkanovi „Tigrovi“ su ušli na područje Sanskog Mosta (Bosna i Hercegovina) sa ciljem da zadrže napredovanje Armije BiH. Arkan se smestio u kancelariji direktora hotela i sa tog mesta je upravljao aktivnostima pripadnika svoje paravojne jedinice koji su svuda postavili kontrolne punktove i počeli silom regrutovati Srbe za borbu protiv Armije BiH.[5] Vojnici pod njegovom komandom su sistematski patrolirali gradom i zatvarali, tukli, silovali i pogubljivali lica nesrpske nacionalnosti.[5] Oni su otimali vredne predmete od nesrpskih porodica i isterivali ne-Srbe iz kuća, kako bi ih dali na korišćenje srpskim izbeglicama.[5] Nakon Dejtonskog sporazuma i okončanja rata u BiH, vodio je FK Obilić do titule prvaka SR Jugoslavije 1998. godine.
Sa početkom NATO intervencije u Jugoslaviji, Arkanovi „Tigrovi“ se ponovo aktiviraju na Kosovu, čime svedoče razni izveštaji iz Kosovskog rata.[6][7]
Glavni tužilac Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju Luiz Arbur je 31. marta 1999 obelodanila optužnicu protiv Ražnatovića, napisanu septembra 1997. Optužnica ga tereti za zločine protiv čovečnosti (ubistva i druga nehumana dela), teške povrede ženevskih konvencija (hotimično nanošenje velikih patnji) i kršenja zakona i običaja ratovanja (okrutno postupanje).
Željko Ražnatović je likvidiran 15. januara 2000. u Beogradu. Mnogi smatraju da je njegovo ubistvo politički motivisano, navodno jer je pregovarao sa Haškim tribunalom o dokazima protiv Miloševića u zamenu za oslobađanje od optužnice.[8] Poslije njegove smrti niko od pripadnika jedinice nije optužen za ratne zločine.
Izvori
- ↑ https://www.espreso.rs/vesti/hronika/706331/neka-bude-sto-biti-ne-moze-pojavila-se-citulja-za-arkana-nema-sanse-da-pogodite-ko-je-objavio-foto
- ↑ Od ratnih heroja do poslijeratnih antijunaka
- ↑ The policy of ethnic cleansing (Final report of the United Nations Commission of Experts)
- ↑ REFERENDUM – ULOGA TZV. JNA I AGRESIJA NA BiH…
- ↑ Vrati se na:5,0 5,1 5,2 5,3 „Optužnica protiv Ražnatovića”. Arhivirano iz originala na datum 2008-06-28. Pristupljeno 2008-06-28.
- ↑ Kosovo: kako viđeno, tako rečeno Arhivirano 2010-11-14 na Wayback Machine-u (Izveštaj OEBS-a)
- ↑ Po naređenju: ratni zločini na Kosovu (Izveštaj Human Right Watch-a)
- ↑ Smrt kriminalca ili smrt svedoka?
Vidi još
- Jovica Stanišić – zapovjednik svih srpskih paravojnih formacija
- Željko Ražnatović
English 
Serbian